Φώτη Κόλλια
Την ώρα που ο Τσίπρας εξαγγέλλει το ξεμπλοκάρισμα της γραμμής 4 του μετρό Αθηνών και του αεροδρομίου στο Καστέλι το υπ. Υποδομών και η αγορά κρατά μικρό καλάθι (!) λόγω της έλλειψης ιδιωτικών κεφαλαίων και χρηματοδότησης
Από το αποτέλεσμα της προσπάθειας που καταβάλλει η κυβέρνηση για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων θα εξαρτηθεί η πορεία όλων των μεγάλων έργων που εξήγγειλε προ ημερών ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, από τη νέα γραμμή 4 του μετρό Αθηνών έως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου. Χαρακτηριστικές της δυστοκίας στην προσέλκυση επενδυτών είναι οι συνεχείς αναβολές του διαγωνισμού για το Καστέλι. Μάλιστα, την ημέρα που ο κ. Τσίπρας υποστήριζε ότι θα κατατεθούν προσφορές στα τέλη Ιουλίου, στο υπουργείο Υποδομών προέβλεπαν ότι ο διαγωνισμός πάει για τον Σεπτέμβριο!
Μάχη με τον χρόνο
Αλλά και για τα υπόλοιπα έργα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, όπως η γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας, δίνεται μάχη με τον χρόνο. Θα χρειαστεί ένα θαύμα, λένε στην αγορά κατασκευών, ώστε να τηρηθεί η κυβερνητική δέσμευση για δημοπράτηση εντός του 2016 του πρώτου τμήματος (Αλσος Βεΐκου - Γουδή), με 14 σταθμούς και προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζουν δε ότι η δημοπράτηση είχε ανακοινωθεί αρχικά ότι θα γίνει «εντός του 2014» από τον τότε υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Το συγκεκριμένο έργο προωθείται από τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υποδομών προς ένταξη στο λεγόμενο «πακέτο Γιούνκερ», ώστε οι ιδιώτες να καλύψουν τμήμα της χρηματοδότησης και να εκμεταλλεύονται στη συνέχεια τη γραμμή.
Οσοι παρακολουθούν την αγορά δημόσιων έργων υποστηρίζουν ότι «έχει χαθεί η μπάλα» με τα έργα που θέλει να βάλει η κυβέρνηση στο «πακέτο Γιούνκερ» για χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια. Για παράδειγμα, ενώ το Μέγαρο Μαξίμου είχε ανακοινώσει 42 έργα προτεραιότητας που θα διεκδικήσουν ιδιωτικά κεφάλαια, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την προηγούμενη εβδομάδα πρόσθετα έργα, τα οποία απαιτούν μάλιστα δισεκατομμύρια από επενδυτές.
Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι ο Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ, που δεν υπήρχε στη λίστα με τα έργα προτεραιότητας. Οπως εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό, θα προχωρήσει στρατηγική μελέτη του ΒΟΑΚ από πόρους του ΕΣΠΑ, που σκοπό έχει να διατυπώσει σε χρηματοδοτικό και τεχνικό επίπεδο ένα σχέδιο που θα ενταχθεί στο «πακέτο Γιούνκερ». Μάλιστα, «με βάση τον υπάρχοντα σχεδιασμό, θα ξεκινήσει το 2018 για να παραδοθεί στους πολίτες της Κρήτης το 2023».
«Σε μια περίοδο που δεν περισσεύουν τα κεφάλαια η κυβέρνηση πρέπει να φτιάξει μια μικρή λίστα έργων που είναι ελκυστικά στον ιδιωτικό τομέα και να μην υποκύπτει στις πιέσεις τοπικών παραγόντων εξαγγέλλοντας επενδύσεις που δεν πρόκειται να γίνουν» λένε στην αγορά. Οι ίδιοι υπενθυμίζουν το μπάχαλο με τα 23 μικρά περιφερειακά αεροδρόμια, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στη σύμβαση παραχώρησης με τη γερμανική Fraport. Ενώ το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) ψάχνει συμβούλους που θα μελετήσουν τρόπους αξιοποίησης των αεροδρομίων, τα οποία θα μεταφερθούν στο σύνολό τους στο νέο Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων, το υπουργείο Υποδομών ανακοινώνει άλλα σχέδια!
Τα αεροδρόμια
Στον κατάλογο των έργων που διεκδικούν ένταξη στο «πακέτο Γιούνκερ» περιλαμβάνονται, με πρόταση του υπουργείου Υποδομών, και παραχωρήσεις μικρών περιφερειακών αεροδρομίων. Των ίδιων που με βάση κυβερνητική δέσμευση οδεύουν προς το Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων! Για παράδειγμα, προωθείται η αναβάθμιση του αεροδρομίου Χίου με κόστος περί τα 105.000.000 ευρώ μέσω σύμβασης παραχώρησης. Σε άλλη σύμβαση παραχώρησης εντάσσεται η αναβάθμιση των αεροδρομίων Μήλου, Νάξου και Πάρου, εκτιμώμενου κόστους περί τα 75.000.000 ευρώ.
Τα κονδύλια επέκτασης του τραμ στο Κερατσίνι
Εκτός από τα έργα δισεκατομμυρίων όπως ο ΒΟΑΚ και το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, την προηγούμενη εβδομάδα εξαγγέλθηκαν και μικρότερα έργα, για τα οποία επίσης δεν υπάρχουν χρήματα. Ενα από αυτά είναι η επέκταση του τραμ προς το Κερατσίνι, στη διαδρομή λιμάνι Πειραιά - λιμάνι Κερατσινίου, μήκους 3,8 χλμ. με έξι νέες στάσεις. Στην κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι το έργο, ύψους 180.000.000 ευρώ, «θα ξεκινήσει στα τέλη του 2018 και θα έχει ολοκληρωθεί σε μια τετραετία». Στην αγορά κατασκευών ελπίζουν ότι θα βρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια.
Καθυστερήσεις καταγράφονται ακόμη και σε δύο οδικά έργα που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Πρόκειται για το τμήμα Λαμία - Ξυνιάδα του οδικού άξονα κεντρικής Ελλάδας που είχε εξαιρεθεί από την αναμορφωμένη σύμβαση παραχώρησης του 2014. Το έργο, προϋπολογισμού 310.000.000 ευρώ, έχει ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ και θα εκτελεστεί από την κοινοπραξία παραχώρησης του άξονα κεντρικής Ελλάδας. Με αργές διαδικασίες προωθείται και η κατασκευή του άξονα Πάτρα - Πύργος που είχε, επίσης, εξαιρεθεί από τη σύμβαση παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού του 2014. Η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υποδομών έσπασε το έργο σε οκτώ μικρότερες εργολαβίες και μέχρι σήμερα έχουν δημοπρατηθεί δύο εξ αυτών. Το κόστος του άξονα Πάτρα - Πύργος εκτιμάται συνολικά στα 475.000.000 ευρώ.
Οι διοικήσεις των τεχνικών εταιριών εμφανίζονται αισιόδοξες τις τελευταίες εβδομάδες, επειδή θεωρούν ότι η συμφωνία με τους δανειστές καθιστά τη χώρα μας περισσότερο ελκυστική στους ξένους επενδυτές. Ομως θεωρούν δύσκολη την εκκίνηση μεγάλων έργων με συμβάσεις παραχώρησης μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο και γι' αυτόν τον λόγο εντείνουν τις προσπάθειες ανάληψης έργων στο εξωτερικό. Οσο, μάλιστα, στην κυβέρνηση εμφανίζονται με λίστες έργων, ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ, χωρίς προτεραιότητες και σαφή κατεύθυνση τόσο θα καθυστερούν οι αναγκαίες επενδύσεις, υποστηρίζουν.
