Του Παναγιώτη Στάθη
Τη διάταξη των 33 ημερών που ψήφισε (εκ παραδρομής όπως είπε μετά) ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Χαρ. Αθανασίου, την Άνοιξη του 2014, η οποία προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από δικαστικές ενώσεις και πολιτικά πρόσωπα ακόμα και εντός της ΝΔ και αφορούσε - όπως κατήγγειλαν - την αμνήστευση ακόμα και κατηγορουμένων για εξοπλιστικά, θα κρίνει η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Την υπόθεση παραπέμπει στην Ολομέλεια το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου το οποίο χρησιμοποιεί πρωτοφανείς για νομική διάταξη εκφράσεις όπως "ισοδυναμεί με θέσπιση αμνηστίας, κατά τρόπο συγκαλυμμένο, ώστε να αρθεί η ποινική ευθύνη προσώπων της άνω ειδικής κατηγορίας".
Η διάταξη Αθανασίου
Η συγκεκριμένη διάταξη, η οποία ήταν ένα απο θέματα που κατήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας την ημέρα που συζητήθηκε το ζήτημα της Δικαιοσύνης στη Βουλή ως "περιπτωση πολιτικής διαφθοράς", καταγγέλθηκε ως φωτογραφική ακόμα και για κατηγορούμενο στην υπόθεση των εξοπλιστικών που είχε διατελέσει επικεφαλής στα ναυπηγεία και τελικά αποφυλακίστηκε το περασμένο καλοκαίρι.
Συγκεκριμένα με το πρώτο άρθρο του νόμου 4254/2015 (ψηφίστηκε 7.4.2014) καταργήθηκε στο άρθρο 263Α του Ποινικού Κώδικα συγκεκριμένο εδάφιο , με αποτέλεσμα να επέρχεται επιεικέστερη μεταχείριση σε υπαλλήλους των ΝΠΙΔ που είχαν διαπράξει ποινικά αδικήματα. Στις 10.5.2014 ψηφίστηκε ο νόμος 4262/2014 που επανέφερε το επίμαχο άρθρο του Ποινικού Κώδικα στην προηγούμενη κατάστασή του, μετά από σφοδρές αντιδράσεις και παρά το γεγονός ότι λίγες μέρες πριν ο Χαρ. Αθανασίου διέψευσε κατηγορηματικά πως "οποιοσδήποτε υπάλληλος (Πρόεδρος, Διευθύνων Σύμβουλος, μέλος Δ.Σ. κλπ), που υπηρετεί όχι μόνο στο Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., ΟΤΑ, αλλά και σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, που ιδρύθηκαν από το Δημόσιο (ΟΤΕ {υπόθεση SIEMENS}, ΔΕΗ, Ναυπηγεία κλπ) απαλλάσσεται ή θα τύχει οποιασδήποτε ευνοϊκότερης ποινικής μεταχείρισης".
Ισχύει για 33 ημέρες και έχει αναδρομή ισχύ
Τότε όμως προβλέφθηκε πως η επαναφορά στον αυστηρότερο νόμο ισχύει για αδικήματα που θα διαπραχθούν μετά την 10.5.2014. Συνεπώς υπήρχε ένα κενό διάστημα ισχύος της ευνοϊκής διάταξης για 33 μέρες αλλά κυρίως ως πιο επιεικής νόμος είχε και αναδρομική ισχύ. Τότε πολλοί κρατούμενοι (όπως η περίπτωση υπαλλήλου Συνεταιρισμού που είχε καταδικαστεί για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος κατ΄ εξακολούθηση για υπεξαγωγή εγγράφων) που ζήτησαν από το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου να κριθούν με τον επιεικέστερο νόμο. Το Ποινικό Τμήμα λοιπόν έκρινε πως είναι αντισυνταγματική αυτή η διάταξη, προτάσσοντας μάλιστα επιχειρήματα όπως "αμνηστευση κατηγορουμένων και άφεση ποινικής ευθύνης", όμως έστειλε για οριστική κρίση το θέμα στην Ολομέλεια. Άλλωστε η ισχύς αυτής της διάταξης μπορεί να παύσει μόνο αν κριθεί αντισυνταγματικός από τα Ανώτατα Δικαστήρια.
Τι λέει η απόφαση
Το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου το οποίο με την υπ΄ αριθμ. 415/2016 απόφασή του παρέπεμψε το ζήτημα στην Ολομέλεια και αναφέρει χαρακτηριστικά:
"Η εν λόγω απάλειψη της περίπτωσης δ’ του άρθρου 263 Α του Ποινικού Κώδικα, που έχει ως αποτέλεσμα αναδρομικά την άρση του αξιοποίνου της αξιόποινης πράξης μίας ειδικής κατηγορίας κρατικών λειτουργών -υπαλλήλων ΝΠΙΔ, ακόμη και για σοβαρές εκκρεμείς σε οποιοδήποτε στάδιο κακουργηματικές πράξεις, αφού δεν δικαιολογείται από το νομοθέτη, ως μέτρο αντεγκληματικής πολιτικής λόγω κοινωνικοπολιτικών συνθηκών, δικαιολογείται δε με την νεότερη επαναφορά της διάταξης και του αξιοποίνου, ως απλή "παραδρομή" του νομοθέτη, ισοδυναμεί με θέσπιση αμνηστίας, κατά τρόπο συγκαλυμμένο, ώστε να αρθεί η ποινική ευθύνη προσώπων της άνω ειδικής κατηγορίας της περ. δ. του άρθρου 263 Α του Ποινικού Κώδικα κατά των οποίων υπάρχει εκκρεμής ποινική κατηγορία στη Δικαιοσύνη ή και καταδίκη, γι’ αυτό και θα έπρεπε η εν λόγω διάταξη, κατά το άρθρο 93 παρ.4 του Συντάγματος, να μην εφαρμοσθεί, ως αντισυνταγματική, ως αντιβαίνουσα στις διατάξεις των άρθρων 47 παρ. 3 και 26 του Συντάγματος, διότι ο άνω νόμος στην ουσία και κατ’ αποτέλεσμα παρέσχε νομοθετικά χωρίς καμία δικαιολόγηση άφεση ποινικής ευθύνης ορισμένης κατηγορίας κατηγορουμένων και καταδικασμένων προσώπων, συγκεκριμένου κύκλου περιπτώσεων, και δη αμνήστευσε μεταξύ άλλων και σοβαρές κακουργηματικές πράξεις, κυρίως διαφθοράς υπαλλήλων νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου. Επομένως κατά την επικρατήσασα γνώμη οι υπάλληλοι τους, θεωρούνται υπάλληλοι με την έννοια του νόμου, και εφαρμόζεται για αυτούς η διάταξη του άρθρου 259 του Ποινικού Κώδικα".
