Του Γιάννη Νικολής
Η ακρόαση αριστερών ραδιοφωνικών σταθμών και γενικώς η "παρακολούθηση" αριστερών ΜΜΕ δεν είναι η πιο διαδεδομένη συνήθεια μεταξύ όσων θεωρούν τον εαυτό τους φιλελεύθερο. Θα πρότεινα όμως ακροάσεις και παρακολούθηση αριστερών ΜΜΕ σε όσους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τον αριστερό ηθικισμό επί του οποίου βασίζεται η ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς. Δαπανώντας λίγο χρόνο θα διαπιστώσουν ότι η αποδόμηση που επιχειρεί η αριστερή προπαγάνδα ως προς οτιδήποτε φιλελεύθερο αλλά και ως προς τον πολλά υποσχόμενο νέο αρχηγό της ΝΔ, είναι ένας ανέντιμος ηθικισμός. Ένας ηθικισμός όμως καλά κρυμμένος και "επεξεργασμένος" στα εργαστήρια προπαγάνδας της αριστεράς με ην μακρά και αποτελεσματική σχετική παράδοση.
Σε τι συνίσταται ο ηθικισμός; Κατ’ αρχήν στην επιχείρηση ταύτισης του φιλελευθερισμού με την ανεντιμότητα ή με τα δόλια συμφέροντα. Μια χαρακτηριστική φράση είναι "...η διαφθορά που ανέδειξε τον Μητσοτάκη...". Αυτή η φράση θεωρείται-λαμβάνεται ως αληθής και ισχυρή και επ’ αυτής οικοδομείται ένας πρώτος ηθικισμός που κατ’ αντιδιαστολή ισχυρίζεται ότι η αριστερά δεν έχει σχέση με τη διαφθορά που (αυτή η διαφθορά) τον ανέδειξε. Φυσικά με αυτόν τον τρόπο η επέλαση στην κατάληψη θέσεων στο κράτος από τους "ανιδιοτελείς" αριστερούς είναι μια πράξη υπεράσπισης του "κοινού καλού".
Ένας δεύτερος ηθικισμός είναι ότι οι φιλελεύθεροι και φυσικά ο νέος αρχηγός της ΝΔ είναι "εναντίον" των ανθρώπων του μόχθου τους οποίους και φυσικά "υπερασπίζεται η αριστερά". Πόσο όμως αυτός ο ισχυρισμός, ο οποίος είναι ευρύτατα αποδεκτός και θεωρείται σχεδόν απολύτως δεδομένος, είναι και ακριβής; Πόσο δηλαδή η αριστερά σήμερα υπερασπίζεται τον εναπομείναντα βιοτέχνη ρούχων που αγκομαχά να τα βγάλει πέρα, τον παραγωγό ενός τυποποιημένου αγροτικού ή βιομηχανικού προϊόντος που πουλά στην διεθνοποιημένη αγορά ή έναν κατασκευαστή επίπλων που αντιμετωπίζει επιτυχώς τον ανταγωνισμό μεγάλων πολυεθνικών αλυσίδων;
Όλοι ξέρουν ότι σ’ αυτούς τους ανθρώπους του μόχθου η αριστερά σήμερα και παλαιότερα το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ επιτίθεται για να τους πάρει δια της "νομιμοποιημένης" αλλά βαθύτατα άδικης φορολογίας το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου που παράγουν. Ονομάζει μάλιστα ως έχοντα αντικοινωνική συμπεριφορά όποιον για λόγους κυριολεκτικά επιβίωσης προσπαθεί να αμυνθεί με τους γνωστούς τρόπους…
Ένας τρίτος ανέντιμος ηθικισμός είναι ότι υπερασπίζεται τους φτωχούς ανθρώπους του μεροκάματου. Όμως και μια μόνο ματιά στα πεπραγμένα των τελευταίων ετών αποδεικνύει ότι μόνο κροκοδείλια δάκρυα έτρεξαν όταν απολύθηκαν και απολύονται εκατοντάδες χιλιάδες πραγματικά "εργαζόμενοι" του ιδιωτικού τομέα. Αντιθέτως για την υπεράσπιση των θέσεων εργασίας στο Δημόσιο, η υπεράσπιση ήταν και είναι σθεναρή και αποτελεσματική.
Όλοι αυτοί οι ηθικισμοί και πάρα πολλοί περισσότεροι, είναι η καθημερινή αποτελεσματική αριστερή αλλά και γενικότερα κρατικίστικη προπαγάνδα δια της οποίας επικρατούν ιδεολογικά. Με αυτόν τον τρόπο καθίσταται αδύνατον να αμφισβητήσει κανένας το "δίκιο" των κρατιστών που ενδιαφέρονται για το κοινό καλό, για τους ανθρώπους του μεροκάματου και του μόχθου σε αντίθεση με τη διαφθορά που υποστηρίζει ο επάρατος (νέο)φιλελευθερισμός. Και αυτά που υποστηρίζει είναι η εκμετάλλευση (ανθρώπου από άνθρωπο), η ασυδοσία του κεφαλαίου, οι πλούσιοι, κ.ά.
Τα διάφορα φιλελεύθερα και "φιλελεύθερα" σχήματα μέχρι τώρα ουδόλως αντιμετώπισαν αυτούς τους ηθικισμούς της αριστεράς και των κρατιστών. Στην ουσία τους αποδέχτηκαν ως ισχύοντες και βάσιμους. Έτσι έχασαν την ιδεολογική και κατ’ επέκταση την πολιτική μάχη.
Ας όμως ρίξουμε και μια ματιά στο υποτιμημένο φιλελεύθερο ήθος το οποίο επίσης αποσιωπάται. Τι λέει τέλος πάντων ο φιλελευθερισμός για τους ανθρώπους του μόχθου, του μεροκάματου, τη διαφθορά, κ.α.;
Λέει κάτι πολύ απλό αλλά και απολύτως σημαντικό. Ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι ο, με το στανιό, συνεταίρος της κάθε επιχείρησης και του κάθε επαγγελματία και ο οποίος (το κράτος) χωρίς να διακινδυνεύει τίποτα απαιτεί τη μερίδα του λέοντος. Ότι τα κέρδη που επιτυγχάνει κάποιος από τη τίμια εργασία του είναι δικά του και όχι του κράτους (κατά το μεγαλύτερο μέρος) και ότι το να τα κρατήσει αποτελεί ηθικό του δικαίωμα το οποίο αμφισβητεί και καταργεί το ληστρικό κράτος της ελληνικής σοβιετίας.
Ο φιλελευθερισμός λέει κι’ άλλα που εκφράζουν ένα διαφορετικό ήθος αλλά και ύφος από αυτό των αριστερών ηθικισμών. Λέει ότι η εργασία για την παραγωγή χρήσιμων και εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΕΡΔΟΣ είναι μια απολύτως ηθική δραστηριότητα. Λέει ακόμη ότι η επιτυχία ή και η αποτυχία κάποιου δεν μπορεί να κρίνεται με βάση τις κυβερνητικές αποφάσεις αλλά με βάση τις πωλήσεις των προϊόντων του και υπηρεσιών του στην αγορά.
Λέει ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι μεγάλο και να δημιουργεί δομές που δεν χρειάζονται. Ή να φτιάχνει δομές για το "κοινό καλό" ενώ στην ουσία γίνονται για το βόλεμα των κρατιστών διαφόρων χρωμάτων. Ο Φιλελευθερισμός λέει ακόμη ότι σε ένα μικρό κράτος, δεν τίθεται θέμα διαφθοράς κι’ αυτό διότι όταν είναι μικρό και λιτό (το κράτος), με λίγες αρμοδιότητες, και οι θέσεις εργασίας σ’ αυτό είναι ακατάλληλες για πλουτισμό, η διαφθορά δεν έχει που να σταθεί.
Το φιλελεύθερο ήθος θέτει επίσης ένα κατ’ εξοχήν ηθικό όρο ως προς τον πλουτισμό. Υποστηρίζει δηλαδή τη θέση: Θέλεις να πλουτίσεις; Πάρα πολύ καλά. Αλλά αυτό δεν θα γίνει δια του κράτους, αν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σου τις θέλει (τις αγοράζει) ο κόσμος, η αγορά, θα πλουτίζεις, αν δεν τις προτιμά βρες άλλες που να αγοράζονται. Εφόσον βέβαια θέλεις να πλουτίσεις...
Ε, λοιπόν αυτό το φιλελεύθερο ήθος είναι που εδώ και χρόνια, και όχι μόνο στην Ελλάδα, δεν προβάλλεται. Δεν προβάλλεται ως ένα ιδανικό για το οποίο αξίζει να προσπαθήσουμε. Αντιθέτως γίνεται αποδεκτό ότι το φιλελεύθερο όραμα περιέχει μια ανηθικότητα, που ουδόλως περιέχει, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε μια κατασυκοφάντηση και σκύλευση ενός οράματος χωρίς καν μιαν απολογία του...
Νομίζω ότι είναι καιρός, και η συγκυρία πλέον βοηθά, να προβληθεί το φιλελεύθερο ήθος, ως μια πρόταση ζωής κατά πολύ ανώτερη των ανόητων αλλά καλά κρυμμένων και τόσο αποτελεσματικών ηθικισμών της αριστεράς.
* O Γιάννης Νικολής είναι Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής Ομάδας, Διδάκτωρ Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και ιδρυτής της Λέσχης Φιλελεύθερου Προβληματισμού στη Θεσσαλονίκη