Του Γιώργου Κατσίγιαννη
Με ετερόκλητους παράγοντες να επιταχύνουν τη φθορά της κυβέρνησης, δοκιμάζοντας επικίνδυνα τα όρια αντοχής της, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, δεν κρύβει την ανησυχία του απέναντι στο σοβαρό ενδεχόμενο οι εξελίξεις να τον υπερκεράσουν και από κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού να μεταβληθεί σε αδύναμο κρίκο και να υποχρεωθεί στην εξεύρεση οικουμενικής λύσης για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Η παραίτηση του Γαβριήλ Σακελλαρίδη από το βουλευτικό αξίωμα για λόγους διαφωνίας με την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική είναι ενδεικτική της γενικότερης αδυναμίας που κυριαρχεί στους κόλπους της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ να σηκώσει το βάρος της εφαρμογής του Μνημονίου από τον πρώτο κιόλας γύρο των προαπαιτούμενων, την ώρα που οι επόμενες ψηφοφορίες θα περιλαμβάνουν ακόμα πιο επώδυνες ρυθμίσεις, όπως αυτή για το Ασφαλιστικό.
Τα κρούσματα εσωτερικής αποσταθεροποίησης από τις διαφοροποιήσεις στελεχών έρχονται να αποδυναμώσουν περαιτέρω τις αντοχές της κυβέρνησης, καθιστώντας την «αυτοδύναμη» παρουσία της στην εξουσία πιο ευάλωτη, όταν την ίδια στιγμή καλείται να αντιμετωπίσει επιπλέον τρεις σοβαρούς παράγοντες: τον πόλεμο φθοράς που υφίσταται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (με τη στοχοποίηση των πιο στενών συνεργατών του πρωθυπουργού, όπως των υπουργών Επικρατείας Αλέκου Φλαμπουράρη και Νίκου Παππά), την όξυνση των κοινωνικών αντιδράσεων από τα επώδυνα μέτρα που λαμβάνει και τις πιέσεις των ξένων για διεύρυνση του κυβερνητικού συνασπισμού, με τη συμμετοχή και άλλων πολιτικών δυνάμεων (ώστε να υπάρχει εγγυημένη απόδοση σε ό,τι αφορά την τήρηση του προγράμματος της ελληνικής οικονομίας).
Ως προς τις πιέσεις των ξένων, κυβερνητικοί παράγοντες υπολογίζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να ζητηθεί από τους εταίρους ως προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης η δέσμευση και των υπόλοιπων κομμάτων για απαρέγκλιτη εφαρμογή του προγράμματος - κάτι που είχε αντιμετωπίσει ο Αλ. Τσίπρας όσο ήταν στην αντιπολίτευση, αλλά είχε αρνηθεί να συναινέσει.
ΝΕΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ
Με βάση τα παραπάνω, τα σενάρια συγκρότησης κυβέρνησης οικουμενικού χαρακτήρα ή εθνικού σκοπού αποκτούν πλέον νέα δυναμική και διακρίνονται από τις εξής παραλλαγές.
Το πρώτο θέλει τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, να επικαλείται το προσφυγικό πρόβλημα ως μείζονος εθνικής σημασίας και, σε συνδυασμό με την τραγική οικονομική κατάσταση της Ελλάδος, να ζητάει την ανάμιξη των κομμάτων της αντιπολίτευσης στη διακυβέρνηση της χώρας. Σε μια τέτοια περίπτωση, παραμένει ο ίδιος πρωθυπουργός.
Το δεύτερο αφορά στη συγκρότηση νέας κυβέρνησης με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων και με πρωθυπουργό πρόσωπο κοινής αποδοχής.
Το τρίτο αφορά στην κυβέρνηση τεχνοκρατών, η οποία θα στηρίζεται από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, αλλά δεν θα συμμετέχουν στα υπουργεία βουλευτές των κομμάτων.
Η επικράτηση του ενός ή του άλλου σεναρίου εξαρτάται από τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, καθώς θα ζυγίσουν τα οφέλη και τις ζημίες με γνώμονα και την εκλογική τους επιβίωση. Είναι γνωστό ότι η Φ. Γεννηματά δέχεται πιέσεις από βουλευτές που ανήκουν στο βενιζελικό μπλοκ προκειμένου να εμπλακεί εκ νέου το ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση της χώρας. Ωστόσο, η ίδια, απέναντι σε μια τέτοια προοπτική, θέτει ως όρο τη συμμετοχή της Ν.Δ., ώστε να μην έχει την πολυτέλεια να ασκεί εκ του ασφαλούς αντιπολίτευση. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι εξελίξεις θα «ξεκλειδώσουν» αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάδειξης νέου αρχηγού στη Νέα Δημοκρατία.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Σε περίπτωση που ο Αλέξης Τσίπρας δεν βρει ανταπόκριση στις κυρίαρχες δυνάμεις της αντιπολίτευσης, δηλαδή τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, από τη στιγμή που θα επικρατήσει η λογική της «προστασίας» των κομμάτων τους, υπό τον φόβο μιας νέας «μνημονιακής» μόλυνσης, τότε προσβλέπει στη συνεργασία με τον Βασίλη Λεβέντη. Σημειωτέον ότι τις τελευταίες εβδομάδες η ηγεσία της Ενωσης Κεντρώων έχει πυκνώσει τις επαφές της με Ευρωπαίους αξιωματούχους. Ο ίδιος ο Βασίλης Λεβέντης συναντήθηκε πρόσφατα με τον Γκι Φερχόφστατ, ενώ αντιπροσωπία του κόμματος επισκέφτηκε πρόσφατα τη Γερμανία, όπου συμμετείχε στο συνέδριο της EDP, υπό την προεδρία του Γάλλου κεντρώου πολιτικού Francois Bayrou.
Παράλληλα, όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν τα «Π», μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και της ηγεσίας της Ενωσης Κεντρώων έχει βρεθεί το τελευταίο διάστημα δίαυλος επικοινωνίας, με τον κ. Βασίλη Λεβέντη να μιλά με τα καλύτερα λόγια για τον πρωθυπουργό, λόγω της φιλικής σχέσης που είχε στο παρελθόν με τον πατέρα του. Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος της Ε.Κ. είχε συνεργασία με τον πατέρα του Αλέξη Τσίπρα, Παύλο, το 1974, ως νεαρός πολιτικός μηχανικός, η οποία έληξε όταν ο κ. Λεβέντης έφυγε στο εξωτερικό.
Οι μουσουλμάνοι βουλευτές έχουν πλέον τα κλειδιά
Δεδομένης της έξαρσης του προσφυγικού ζητήματος, αλλά και των εκπεφρασμένων επιδιώξεων της Τουρκίας να ζητήσει αντισταθμιστικά οφέλη στο Αιγαίο προκειμένου να αποδεχτεί το αίτημα της Ελλάδας για ταυτοποίηση των προσφύγων στα εδάφη της, αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον το γεγονός ότι η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή εξαρτάται πλέον από τις ψήφους των τριών μουσουλμάνων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ από τους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης. Αν και από το Μέγαρο Μαξίμου διαβεβαιώνουν ότι οι συγκεκριμένοι βουλευτές διακατέχονται από τα ιδεώδη της Αριστεράς και όχι από ακραιφνείς εθνικιστικές αντιλήψεις, σε σημείο ώστε να επηρεάζεται η στάση τους από τα γνωστά παιχνίδια που παίζει το τουρκικό προξενείο στην περιοχή της Δυτικής Θράκης, εντούτοις στα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες. Tην ίδια στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν πληροφορίες πως ειδικά για το ασφαλιστικό νομοσχέδιο οι επίφοβοι βουλευτές είναι τουλάχιστον δέκα. Αγνωστο, επίσης, είναι τι μπορεί να πράξουν οι βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων, καθώς ο Νίκος Νικολόπουλος -που διεγράφη από την Κ.Ο. του κόμματός του- μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι ο μόνος που διαμαρτύρεται. Τα παραπάνω δεδομένα βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, αλλά και των Βρυξελλών, καθώς η πολιτική σταθερότητα που επιθυμούσαν για την απρόσκοπτη υλοποίηση του τρίτου μνημονιακού προγράμματος φαίνεται να αμφισβητείται.
Μιλούν για εκβιασμό και ψάχνουν… Λεβέντη
Έντονος προβληματισμός επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στο Μέγαρο Μαξίμου, καθώς διαπιστώνουν ότι από διάφορα κέντρα στήνεται σκηνικό για τη συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης, που αγγίζει τα όρια του εκβιασμού των εξελίξεων, ώστε ο Αλέξης Τσίπρας να μην έχει και πολλά περιθώρια αντίδρασης στο τέλος. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και αν επιδιώξει συνεννοήσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με σκοπό την πολιτική διεύρυνση της κυβέρνησης, μπορεί στο τέλος να έχει την τύχη του Γιώργου Παπανδρέου. Επίσης, υπάρχουν κορυφαίοι υπουργοί που δεν θα ήθελαν σε καμία περίπτωση να προκριθεί η συμμαχία με το «Ποτάμι» του Σταύρου Θεοδωράκη ή με τη Νέα Δημοκρατία, ενώ για το ΠΑΣΟΚ θέτουν ως όρο να ξεκαθαρίσει η Φώφη Γεννηματά τις σχέσεις της με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Κατά σύμπτωση, οι υπουργοί αυτοί είναι και εκείνοι που βάλλονται περισσότερο τις τελευταίες ημέρες. Δηλαδή, οι υπουργοί Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης και Νίκος Παππάς, καθώς επίσης ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης.
Ο σκληρός πυρήνας των στενών συνεργατών του Αλ. Τσίπρα αντιμετωπίζει και την υπόθεση του Γιάννη Πανούση ως μέρος του σχεδίου αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης, με απώτερο στόχο την πτώση της, υπενθυμίζοντας ότι ακόμη και όταν ήταν υπουργός στην πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προπαγάνδιζε συνεχώς τη θεωρία της οικουμενικής λύσης. Υπενθυμίζεται πως η κυβερνητική εκπρόσωπος, Ολγα Γεροβασίλη, που ανήκει στη σφαίρα επιρροής του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά, όταν δημοσιοποιήθηκαν οι καταγγελίες του κ. Πανούση, μίλησε ευθέως για κέντρα που θέλουν να ρίξουν την κυβέρνηση. Αλλά η συζήτηση αυτή είχε ανοίξει και πριν από τις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου στο εσωτερικό του κόμματος, όταν, με αφορμή το δημοψήφισμα που προκήρυξε ο Αλ. Τσίπρας, πολλοί προεξοφλούσαν ότι η χώρα μπορεί να οδηγηθεί σε μεταβατικές λύσεις, προβάλλοντας ως επικρατέστερη την περίπτωση του Γιάννη Δραγασάκη, εξαιτίας των αντιρρήσεων που είχε διατυπώσει για τη χρησιμότητα της συγκεκριμένης απόφασης του πρωθυπουργού. Με βάση τα παραπάνω, μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι ο σκληρός πυρήνας του Μεγάρου Μαξίμου τον μόνο σύμμαχο που θα έβλεπε για να ενισχυθεί αριθμητικά η κοινοβουλευτική στήριξη προς την κυβέρνηση θα ήταν το κόμμα της Ενωσης Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη.
